Interview: De organisatie in beeld

Omdat het interview rechtstreeks is gehouden met de teamleider, zonder tussenkomst van de afdeling communicatie, is de naam van de instelling weggelaten. Het betreft een interview van een instelling die onder Stichting Huis valt.

Wat is uw functie hier in deze instelling?‘Ik ben teamleider/manager en verantwoordelijk voor personeel en cliënten’.

Hoe onderscheidt deze instelling zich van andere opvangcentra in Groningen?‘Wij zijn de enige opvang voor mensen met een dubbele diagnose. Wij hebben 40 bedden voor mensen vanaf 23 jaar, gemengd, maar in de praktijk zien we meestal mannen. Aanmelding kan o.a. via OGGZ, VNN, politie en Lentis. Er volgt dan een intakegesprek, geen einddatum, verblijf kan levenslang. Wel wordt gemotiveerd en trajecten weggezet (AWBZ) om weer te vertrekken. Contra reguliere psychiatrie. Huisregels zijn leidend, deze worden uitgereikt bij binnenkomst. Wanneer medicatiegebruik aanwezig is, zal er medicatie verstrekt worden’.

Waar ligt de kracht van de instelling?‘Wij zijn ontzettend laagdrempelig. Mensen kunnen gewoon binnen lopen en zich aanmelden bij de balie. Het verblijf is ook volledig vrijwillig.

Op welke manier heeft u in dit werk te maken met cliënten met een dubbele diagnose?‘Alleen maar, het is de enige voorwaarde die we hebben als we mensen toelaten. Er moet sprake zijn van dubbele diagnostiek. Dus psychiatrische problemen en verslavingsproblemen’.

Heeft u in dit werkveld ook te maken met Dwang en Drang?‘Drang wel, dwang niet. Intrinsieke motivatie is belangrijk, dat is een streven. Drang in de zin van; mensen zijn dusdanig zwak, dat je ze een bepaalde richting in duwt. Bijvoorbeeld; Detox, als de stap te groot is en ze weer terugkomen. Hier komt externe motivatie bij kijken, hebben een extra duwtje in de goede richting nodig. Wij motiveren ze dan om detox later weer op te pakken. Moet heel zuiver blijven, daarmee bedoel ik dat het de cliënt ten goede moet komen’.

Is deze setting te zien als 'gesloten' of passend bij Drang & Dwang?
‘Nee, het is volledig vrijwillig. Zoals eerder werd benoemd is drang wel van toepassing’.

Denkt u meer succes te behalen wanneer er gewerkt wordt vanuit de Drang en Dwang setting of is succes alleen te behalen als iemand vrijwillig meewerkt?‘ Je kunt iemand pas helpen als hij echt gemotiveerd is om wat aan zijn situatie te doen. Ziet hij het nut er niet van in, dan zal er weinig succes te behalen zijn. Wel proberen we ze te motiveren bij tegenslag en ze te overtuigen waarom het beter is om de situatie aan te pakken. Neem als eerder genoemd voorbeeld de detox. Ik denk dus niet dat een gedwongen kader gelijk staat aan een groter succes, de intrinsieke motivatie ontbreekt dan, terwijl dat het belangrijkste aspect is voor verandering’.

'
Voor hoeveel cliënten is hier plek?‘40’.

Op welke manier komen de cliënten in de instelling terecht?‘Mensen komen hier door zelfaanmelding, via hulpverlening (VNN e.d.), zorgmijders worden aangemeld via de gemeente en via interne verwijzingen binnen Stichting Huis’.

Vraag 10; Hoeveel inspraak heeft de cliënt in zijn/haar traject en welke voorwaarden worden er gesteld aan de cliënt bij aanmelding in uw instelling?
‘Volledig, intake zit de cliënt bij, evt. ook bij het ketenoverleg. Wordt ingespeeld op hun behoefte, werkplannen worden ondertekend door de cliënt, voor akkoord. Activiteiten zijn ihkv van hun eigen re-integratie’.

Kunt u beschrijven wat het traject is die cliënten bewandelen wanneer ze hier binnenkomen?
‘Dagbesteding is belangrijk, maar nog te weinig. Er is een activiteitenplek waar de cliënten kunnen schilderen e.d. Verder wordt er gewerkt aan het aanleren van vaardigheden. We streven ernaar dat ze zo zelfstandig mogelijk kunnen leven. Dus er worden boodschappen gedaan en eten gemaakt, dat moet tenslotte ook gebeuren als ze weer weg gaan. Er wordt niet behandeld, het zijn geen patiënten. Is een woonverblijf. Geen drang en dwang, volledig vrijwillig. Iedereen een eigen kamer. Wordt een contract getekend door de bewoners, stok achter de deur. Bewoners krijgen allemaal een uitkering, het is geregeld met SoZaWe dat de huur wordt betaald van hun uitkering, wordt ingehouden. Ook wordt er schuldsanering in gang gezet o.a. in samenwerking met het GKB’.
Wat is het beleid m.b.t. middelengebruik binnen de instelling, en waarom is hiervoor gekozen?
‘Softdrugs zijn toegestaan op eigen kamer, mits geen overlast (gelinkt aan de wet, harddrugs niet toegestaan). Geen handel e.d. Sanctie is een waarschuwing, paar uur op straat of definitief op straat. Na een maand mogen ze in principe weer terugkeren, afhankelijk van het voorval.  Sanctieprotocol, wordt per formulier overhandigd aan de bewoners. Stichting Huis hanteert regels, elk huis hanteert huisregels. De ene instelling hanteert strenger beleid dan de andere’.

Welke methodieken worden gebruikt bij uw instelling?‘de methodiek die in onze instelling gebruikt wordt is de Individuele Rehabilitatie benadering (IRB).’

Wij hebben voor het onderwerp dubbele diagnose gekozen omdat dit steeds meer in het nieuws komt. We horen dat het vaak moeilijk is om deze mensen door te plaatsen. Merkt u dit ook in uw instelling? En hoe merkt u dit?‘Doorplaatsing is niet echt van toepassing, wel mogelijk wanneer de rauwe kantjes eraf zijn dat er een doorplaatsing kan plaatsvinden naar een andere instelling van Stichting Huis. Zij krijgen daar minder begeleiding, woonvorm van 6 personen’.

‘In samenwerking met woningcorporaties wordt gekeken naar huisvesting en het ambulante gedeelte valt onder de verantwoording van stichting Huis’.

Wat maakt uw instelling onmisbaar/zo belangrijk voor deze doelgroep?
‘We zijn de laatste in opvang, laagdrempelig. Medewerkers hebben bepaalde expertise om de (specifieke) doelgroep goed op te vangen. Respectvolle bejegening e.d. Geen behandeling, krijgt kost en inwoning’.

Waar wordt eerst aan gewerkt (welke problemen) bij een cliënt met een dubbele diagnose, en door wie/hoe wordt dit bepaald? ‘Wat is nodig om’ goed’ te funtioneren? Dat is vertrekpunt. Dit kan betekenen stabilisatie in middelengebruik. Dmv minderen of gebruik van methadon. Dan kan eventueel  een hulpverleningstraject gestart worden’.

Om terug te komen op de doorplaatsing. Kunt u vertellen hoe het proces verloopt wanneer cliënten met een dubbele diagnose worden doorgeplaatst?‘Is iemand psychotisch? Dan wordt er hulpverlening ingeschakeld (ook politie is mogelijk), kan deze er niets mee, dan volgt een klinische opname. Doorstroming valt wel mee. Mensen kunnen vrijwillig opstappen, dit gebeurt enkel. Hulpverleningstraject; andere woonvoorziening is beter. Via ketenoverleg; VNN, MJD, Limor (soms) Lentis en Stichting Huis. Cliënt kan er bij aanwezig zijn’.

Doen er zich problemen voor bij deze doorplaatsing, zo ja welke?‘Mensen met een dubbele diagnose zijn moeilijk door te plaatsen, VNN heeft als contra psychiatrische problemen en Lentis heeft als contra verslavingsproblemen’.

Op welke manier zou bereikt kunnen worden dat vanuit de maatschappij meer kennis van/ begrip voor dubbele diagnose cliënten is?
‘Dilemma’s benoemen. Is het mogelijk om eerder interventies t plegen in de drang en dwang. Bijv. TBS na meerdere keren een delict te hebbe gepleegd. Externe motivatie is dan nodig doel te bereiken’.

Loopt u bij (her)plaatsing aan tegen vooroordelen over/ stigmatisering van cliënten met een dubbele diagnose? (door bijv. weinig kennis over juiste behandeling of behandelmogelijkheden)
‘Sec op psychiatrie en de ander op verslaving. Omdat het beide is, vallen ze tussen wal en schip want de woonvoorziening is er niet naar. Hulpverleners zouden meer getraind moeten worden in de behandeling van dubbele diagnose. Betreft een kwetsbare doelgroep, waardoor het complex werken is. Doorplaatsing is daarom lastig/doorplaatsing, scherpe randjes eraf is al een goed streven’.